Maca

Superfoods zijn tegenwoordig ontzettend populair. Onder deze categorie vallen niet alleen voedingsmiddelen die je in de reguliere supermarkt koopt, zoals chocolade of broccoli, maar ook producten waar je misschien nog nooit van gehoord hebt. Ook Maca is zo’n superfood waar de meeste mensen niet bekend mee zijn. Maar wat is het? Waarom zou het zo goed voor je zijn? En hoe gebruik je het het beste?

Wat is maca?

Eigenlijk is het best grappig dat maca zo onbekend voor ons is, want het is een kruisbloemige groente. Het is dus verwant aan groenten die we wel vaak eten, zoals broccoli, bloemkool en boerenkool. Maar het verschil is dat bij maca vooral de wortel gegeten wordt. De maca plant is op zo’n 4000 meter hoogte te vinden in het Andesgebergte van Peru. Van oudsher wordt de plant ook wel “Peruaanse ginseng” genoemd of “ginseng uit de Andes”.

Let wel op, want er zouden namelijk twee verschillende soorten maca in omloop zijn. Zelfs in wetenschappelijke publicaties zouden de twee door elkaar gebruikt worden. Zo heb je “Lepidium peruvianum Chacón”. Dit zou de “echte”maca zijn. Deze maca plant is alleen in Peru te vinden en wordt door de mens geteeld en gebruikt als voedingsmiddel. De tweede variant is “Lepidium meyenii Walpers”. Dit is de wilde maca plant die ook in Bolivia, Paraguay en Argentinië voorkomt. De twee verschillende soorten verschillen van uiterlijk en fytochemische samenstelling.

Ook de Lepidium peruvianum Chacón omvat weer 13 verschillende varianten die ingedeeld worden op de kleur van de wortel. Deze kan namelijk geel, paars, rood of zwart zijn. Aan de verschillende kleuren worden weer specifieke gezondheidsvoordelen toegeschreven.

Waar is maca goed voor?

Maca valt dus onder de categorie superfood. Dat komt doordat het een hoge voedingswaarde heeft. Het gewas is voornamelijk rijk aan mineralen. Maar ook voedingsvezels en aminozuren zijn alom aanwezig in maca. Dat gezegd hebbende staat maca vooral bekend om haar werking als adaptogeen. Een adaptogeen helpt het lichaam om een gezonde balans in de aanmaak van hormonen te vinden. Een adaptogeen is dus zelf geen hormoon en maakt ook geen hormonen aan. Maar wanneer je last hebt van een verstoring in je hormoon huishouding, bijvoorbeeld wanneer je teveel of te weinig van een bepaalt hormoon aanmaakt, kan een adaptogeen je helpen om de aanmaak van dit hormoon te stimuleren of af te zwakken.

Naast deze werking zou maca ook nog een aantal andere bewezen gezondheidsvoordelen hebben. Hieronder zetten we de belangrijkste voordelen voor je op een rijtje.

Voordeel 1: Verbetering van libido bij mannen en vrouwen

Deze claim heeft maca eind jaren ’90 erg populair gemaakt in westerse landen. En het effect van maca op je libido is ook nogal logisch. Naar mate je ouder wordt, zwakt je libido namelijk af. Bij mannen heeft dit te maken met een dalende testosteronspiegel, terwijl vrouwen juist minder oestrogeen aanmaken wanneer ze de overgang ingaan.

Een dalend libido kan dus onder andere komen door een verandering in de hormoonhuishouding. Hierboven heb je kunnen lezen dat maca inderdaad een adaptogene werking heeft. Theoretisch gezien zou je dus een effect van maca op je libido kunnen verwachten wanneer je ouder wordt.

Er is inderdaad enig wetenschappelijk bewijs welke deze theorie ondersteund. Let wel op, want het bewijs is nogal schaars. Momenteel zijn er eigenlijk nog te weinig studies van goede kwaliteit uitgevoerd die het effect van maca op je libido definitief kunnen vaststellen.

Voordeel 2: verlichting van overgangsklachten

Tijdens de overgang daalt het oestrogeenniveau dus sterk. Hierdoor kunnen vrouwen allerlei uiteenlopende klachten ervaren, zoals opvliegers, slaapproblemen, vaginale droogheid en stemmingswisselingen. Maar, zoals je hierboven hebt kunnen lezen, zou het kunnen zijn dat maca oestrogeen weer in balans brengt. De resultaten van meta-analyse met 4 studies beweren dan ook dat maca overgangsklachten kunnen verminderen.

Voordeel 3: verbetering van de vruchtbaarheid bij mannen

Ook zijn er enkele onderzoeken die aantonen dat de vruchtbaarheid van mannen kan toenemen wanneer ze voor enige tijd maca gebruikten. Zo zouden mannen die minstens 12 weken maca gebruiken een hogere concentratie zaadcellen hebben. Ook zouden de cellen bewegelijker worden. Maar er moet wel gezegd worden dat alle onderzoeken op kleine schaal verricht zijn. Daarnaast zijn er bronnen die beweren dat dit effect voornamelijk geldt voor zwarte maca.

Voordeel 4: goed voor de prostaat

Naarmate mannen ouder worden, kan de prostaat toenemen in grootte. Hierdoor kan de urinebuis samengedrukt worden, waardoor problemen met plassen kunnen ontstaan. Uit dieronderzoeken is gebleken dat maca prostaatvergroting zou kunnen remmen. Dit zou voornamelijk het geval zijn bij rode maca.

Voordeel 5: meer energie

Maca bevat een rijke bron aan koolhydraten en eiwitten. Het is dan ook niet vreemd dat maca enigszins bekender is onder sporters. Zo zou maca je kunnen helpen om je uithoudingsvermogen te vergroten. Hoewel deze resultaten voornamelijk gebaseerd zijn op dierstudies, is er ook een studie geweest onder wielrenners. Na 14 dagen maca supplementen gebruikt te hebben, zouden de acht deelnemers hun tijd verbetert hebben op een rit van 40 kilometer.

Voordeel 6: goed voor je stemming

Er wordt verder beweert dat deze superfood angsten en depressieve klachten zou kunnen verminderen. Dit zou voornamelijk gelden voor rode maca. Ook zou maca de seksuele klachten als het gevolg van SSRI’s, een medicijn dat veel voorgeschreven wordt bij depressieve klachten, kunnen verminderen.

Voordeel 7: verbetering van cognitieve vermogens

Peruanen zijn al heel lang op de hoogte van het effect welke maca heeft op je hersenen. Zo wordt het gewas al lang gebruikt om de schoolprestaties te verbeteren. Ook uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat muizen beter scoren op een geheugen test wanneer maca is toegediend. Zwarte maca zou het beste zijn.

Is maca veilig?

Maca lijkt dus heel gezond te zijn! Zo kan het je vele gezondheidsvoordelen brengen. Maar zijn er dan geen risico’s verboden aan het gebruik van maca?

Ten eerste moet gezegd worden dat het niet voor iedereen verstandig is om maca te consumeren. Zo wordt het consumeren van maca afgeraden wanneer je last hebt van een hormoongevoelige vorm van kanker, zoals borstkanker, eierenstokkanker, baarmoederkanker of prostaat kanker. Daarnaast zouden ook mensen die medicatie nemen om de aanmaak van hormonen te onderdrukken er beter aan doen om dit superfood links te laten liggen.

Ook tijdens de zwangerschap of wanneer je borstvoeding geeft, wordt het afgeraden om maca te gebruiken. Want hoewel vrouwen in Peru het tijdens de zwangerschap gewoon blijven eten, zijn er nog geen onderzoeken gedaan naar het gebruik van dit superfood tijdens de zwangerschap of het geven van borstvoeding.

Ook mensen met schildklierproblemen moeten voorzicht zijn met het gebruiken van maca. Wil je dit superfood gebruiken, dan is het verstandig om met een arts je dosis te bepalen. Voor mensen met schildklierproblemen zou de aanbevolen dosis maca een stuk lager liggen.

Dat gezegd hebbende, is maca in principe veilig te gebruiken. In Peru wordt de wortel al duizenden jaren gegeten. Ook de bladeren kun je overigens gewoon eten. Zolang je dus niet hoort bij één van de bovengenoemde groepen, zou het consumeren van veilig moeten zijn.

Bijwerkingen van maca

Echter is het wel zo dat maca in sommige gevallen een negatief effect kan veroorzaken. Zo zou maca in sommige mensen juist een afname van het libido kunnen veroorzaken. Ook een toename in gewicht en menstruatieklachten worden soms in verband gebracht met het gebruik van maca. Daarnaast zijn huidproblemen, slapeloosheid, opvliegers en ontgiftigings verschijnselen ook bijwerkingen dus soms voor kunnen komen.

Wanneer je deze bijwerkingen ervaart, is het verstandig om het gebruik van maca te stoppen. Ook is het aan te raden om het gebruik heel geleidelijk op te bouwen om de kans op deze bijwerkingen te verkleinen. Op deze manier krijgt je lichaam namelijk de tijd om aan maca te wennen.

Hoe moet je maca gebruiken?

In Peru wordt de maca wortel gewoon rauw of gekookt gegeten. In Nederland is dit echter geen optie. Maar maca poeder, maca capsules en vloeibaar maca extraxt worden meer en meer verkocht. Ook wordt het wel eens verwerkt in bepaalde producten. Zo zit maca onder andere in Granola cacao & maca van Superfoodies en in de Roo’s Bar Maca Cranberry energierepen.

Overigens ben je misschien ook benieuwd naar hoe maca smaakt. Maca poeder heeft een lichte gemote smaak met een vrij zoete en gekarameliseerd aroma. Het kan een vrij overheersende smaak zijn waar je van moet houden.

Hoeveel maca mag je per dag?

Voor maca poeder is het verstandig om je aan één tot twee eetlepels maca poeder per dag te houden als vuistregel. Dit komt neer op zo’n 8 tot 16 gram. Maar wanneer je net begint is het wellicht verstandig om met een theelepel maca poeder per dag te beginnen.

Gebruik je geen maca poeder, maar vloeibare maca of maca pillen? Dan kan de concentratie maca per product sterk verschillen. Daarom is het verstandig om het advies van de fabrikant op te volgen.

Welke maca poeder is het beste?

Maca komt dus voor in verschillende kleuren. Nu vraag je je misschien of welke kleur maca poeder het beste is. In Nederland zijn voornamelijk de gele, zwarte en rode maca verkrijgbaar. Zoals je onder de gezondheidsvoordelen hebt kunnen lezen, worden specifieke gezondheidsvoordelen aan een kleur toegeschreven. Welke maca poeder het beste is, hangt dus af van het resultaat welk je wenst te behalen met het innemen van dit superfood.

Gele maca

De gele maca zou voornamelijk een positieve invloed hebben op de vrouwelijke vruchtbaarheid. Let echter wel op, want er zijn nog onvoldoende wetenschappelijke onderzoeken die dit resultaat bevestigen.

Rode maca

De rode maca zou het libido verhogen en helpen om goedaardige prostaatvergroting te remmen. Ook zou de rode maca een positief effect hebben op je stemming.

Zwarte maca

De zwarte variant zou meer jodium bevatten dan de andere twee. Daarnaast zou zwart de beste verbetering leveren wat betreft je cognitieve vermogens. Ook zwarte maca bevat gunstige eigenschappen die goed zouden zijn voor je libido. Daarnaast wordt er beweerd dat deze variant juist de mannelijke vruchtbaarheid verbeterd.

Waar kan ik Maca kopen?

Maca is dus een superfood welke een positief effect kan hebben op je gezondheid. Over het algemeen is het gewas veilig te consumeren. Het heeft een adaptogene werking, wat betekent dat het kan helpen om je hormonen in balans te brengen.

Daarnaast worden er veel meer gezondheidsvoordelen aan maca toegeschreven. Zo kan dit superfood je helpen om je uithoudingsvermogen en cognitieve vermogen te verbeteren. Ook zou het de mannelijke vruchtbaarheid vergroten, prostaatgroei remmen en je libido verhogen.

Nu is het zo dat de meeste superfoods altijd wel mooi klinken, maar dat je gewoon niet weet hoe je eraan moet komen. Maar bij maca is dit heel gemakkelijk. Natuurlijk is het supplement verkrijgbaar in diverse webshops om natuurvoedingswinkels. Maar ook in gangbare supermarkten of drogisterijen vind je maca terug.

Zo kun je het niet alleen kopen bij de Ekoplaza of Holland & Barrett, maar ook bij de Jumbo, Aldi, Albert Heijn en zelfs de Etos! Wanneer je je dagelijkse boodschappen doet bij jouw supermarkt, kun je dus net zo goed even kijken of je dit superfood ook in de schappen ziet liggen.