We weten allemaal dat we op zoek moeten naar een alternatief voor fossiele brandstoffen. Hiervoor zullen we dus over moeten stappen op groene stroom. Er zijn vele verschillende bronnen van groene stroom. De meest bekende voorbeelden zijn toch wel zonne-energie en windkracht. Wat veel mensen echter niet weten is dat een groot deel van de energie die als duurzaam verkocht wordt afkomstig is uit biomassa.
Maar is het wel terecht om energie uit biomassa schoon te noemen? Daar gaan we in dit artikel eens beter naar kijken. Maar voordat we dat doen, frissen we eerst even op waarom het belangrijk is om over te stappen op duurzame energie.
Gebruik maken van meer duurzame energie
Waarschijnlijk heb je wel vaker gehoord dat we af moeten van niet-duurzame brandstoffen. Dit komt voornamelijk door twee redenen:
- Ten eerste is het zo dat deze brandstoffen ooit op zullen raken. Vandaar dat het verstandig is om nu al opzoek te gaan naar een alternatief. Zo kunnen we gewoon nog auto blijven rijden en van stroom gebruik maken, wanneer we door de voorraad fossiele brandstoffen heen zijn.
- Ten tweede is het zo dat bij het verbranden van fossiele brandstoffen het broeikasgas CO2 uitgestoten wordt. CO2 en andere broeikasgassen dragen bij aan het versterkte broeikaseffect. Hierdoor hebben we nu te kampen met klimaatverandering en de opwarming van de aarde.
Groene energie is een goed alternatief voor grijze energie. Dit komt doordat de bron van groene energie per definitie niet uitgeput raakt. Dit betekent dus dat de bron herbruikbaar is en dat we dus niet opzoek zullen hoeven naar een alternatief. Ook zijn bronnen van groene stroom schoon, veroorzaken ze geen luchtvervuiling en dragen ze niet bij aan klimaatverandering.
Voorbeelden van échte groene stroom die aan al deze verschillende eisen voldoen zijn zonne- en windenergie. Ook andere bronnen van groene bio energie worden vaak genoemd, zoals biomassa. Het is niet helemaal zeker of biomassa wel écht zo groen is. Laten we daarom eens beter kijken naar wat biomassa precies is en hoe het werkt.
Gebruik van biomassa
Energie welke opgewekt wordt uit biomassa wordt ook wel bio energie genoemd. Dit komt doordat de energie voornamelijk afkomstig is uit biologisch of organisch materiaal. Soorten biomassa zijn: houtafval, gft-afval van huishoudens, rioolslib, plantaardige olie en vet uit de voedingsmiddelenindustrie en mest. Bovendien zijn er ook gewassen die speciaal verbouwd worden om ze te verwerken tot bio-energie. Koolzaad is een goed voorbeeld van zo’n soort gewas.
Om energie uit biomassa op te wekken, moet de bron verbrand worden. De energie zal vervolgens vrijkomen in de vorm van warmte. Er zijn eigenlijk twee verschillende manieren waarop biomassa verbrand kan worden: direct of indirect. De directe manier spreekt voor zich. Bij de indirecte manier wordt de biomassa eerst vergist of vergast tot biobrandstof.
Hoe duurzaam is bio-energie eigenlijk?
Het gebruik van biomassa is in Nederland erg populair. Wel 100% van alle groene autobrandstoffen waren in 2019 gemaakt uit biomassa. Ook vormde biomassa in datzelfde jaar 27% van alle duurzame elektriciteit die in Nederland werd opgewekt. Daarnaast was wel 77% van de duurzame warmte afkomstig uit biomassa en biogeen afval.
De voornaamste reden waarom bio-energie groen genoemd wordt, is omdat de bron in principe hernieuwbaar is. Hout of speciale gewassen kunnen bijvoorbeeld weer aangroeien. Soorten biomassa zoals ook mest, rioolslib en gft-afval zijn eenvoudig bij te maken.
Redenen waarom biomassa niet zo duurzaam is:
Uitstoot CO2
Toch zijn er goede argumenten om biomassa niet onder duurzame energiebronnen te scharen. Het zit namelijk zo dat bij de verbranding van biomassa net zo veel CO2 uitgestoten wordt als wanneer we fossiele brandstoffen zouden verbranden. Bovendien worden vaak bossen gekapt om als bron voor biomassa te dienen. Wanneer de bossen niet gekapt zouden worden, zouden ze echter CO2 uit de lucht kunnen opnemen. Maar aangezien ze nu dus gebruikt worden om biomassa van te maken, zullen de gekapte bomen juist bijdragen aan extra CO2-uitstoot, waardoor we dus meer broeikasgassen in de lucht hebben.
Toevoegingen van verschillende materialen
Ook biomassa welke gewonnen wordt door mest te laten vergisten is niet zo heel groen. Er worden namelijk verschillende materialen aan de mest toegevoegd om het vergistingsproces zo soepel mogelijk te laten verlopen. Maar dit organisch materiaal had eigenlijk ook gebruikt kunnen worden als veevoer, wat een beter idee was geweest als we een duurzamere aarde willen creëren. Er is namelijk ontzettend veel water en land nodig om veevoer te verbouwen.
Landgebruik om biomassa te verbouwen
Bovendien is er ook nog enige discussie over het landgebruik welke nodig is om speciale gewassen die bestemd zijn voor de biomassa te verbouwen. Om ruimte te maken voor dit soort gewassen worden bossen maar al te vaak gekapt. Tijdens dit proces komt ook een grote hoeveelheid koolstof vrij die voorheen in de bodem opgeslagen lag. Dit draagt dus ook weer bij aan het versterkte broeikaseffect.
Is er überhaupt voldoende duurzame biomassa
Tot slot is niet iedereen er zeker van of er voldoende duurzame biomassa zal zijn om in de als maar groeiende vraag naar duurzame energie te voorzien. Dit zou immers betekenen dat we steeds meer landbouwgrond op moeten offeren om gewassen te verbouwen die we vervolgens weer zullen verbranden. Dit lijkt nogal een vreemde keuze, zeker wanneer er bronnen van duurzame energie, zoals zonne- of windenergie, ter beschikking zijn die nauwelijks of geen landbouwgrond eisen.
Biogas: wel duurzamer
Hoewel biomassa een hernieuwbare energiebron is, is biomassa niet echt groen te noemen. Immers, de verbranding van biomassa zorgt voor evenveel CO2-uitstoot als dat er vrijkomt bij het verbranden van fossiele brandstoffen. Toch zijn er vormen van biomassa die wel een CO2 voordeel leveren. Biogas is hier een uitstekend voorbeeld van. Biogas kan goed gebruikt worden om woningen te verwarmen of om auto’s op te laten rijden. Wanneer we biogas hiervoor gebruiken in plaats van aardgas of gas uit kolen, stoten we aanzienlijk minder CO2 uit. Vooral wanneer het biogas deels gemaakt wordt uit mest, kan dit voordeel erg groot zijn.
Biomassa: Conclusie
Voor nu is het daarom aan te raden om voor een andere duurzame energiebronnen te kiezen, zoals zonne- of windkracht. Zorg er wel voor dat je er zeker van bent dat de zonne- of windenergie in Nederland gewonnen is. Op deze manier ben je ervan verzekerd dat je echt gebruik maakt van duurzame energie. Er zijn genoeg energieleverancier die deze écht duurzame energie aanbieden. Dat geld voor zowel particulieren als zakelijke klanten.