Close

Elektrisch Koken

Of je hem gebruikt of niet, in ieder huishouden is wel een keuken te vinden. Misschien bereid je wel de lekkerste gerechten boven je gasfornuis, of misschien ben jij niet zo’n fan van koken en blijft jouw culinaire hoogstandje beperkt tot een gekookt ei. Wanneer je gaat koken zul je waarschijnlijk voornamelijk bezig zijn met bedenken wat je precies wilt klaarmaken.

Maar heb je er al eens bij stil gestaan wat het effect van jouw kookgedrag is op het milieu? Onder de meeste mensen is wel bekend dat koken op gas niet goed is voor het milieu. Bovendien zou Nederland in 2050 van het gas af gestapt moeten zijn. Mede daarom stappen veel mensen over op elektrisch koken. Maar waarom is koken op gas dan eigenlijk zo slecht voor het milieu? Wat zijn dan precies de voordelen van elektrisch koken? En kleven er ook nadelen aan elektrisch koken? In dit artikel vind je de antwoorden op al deze vragen.

Waarom zou je van gas af moeten stappen?

Als we het over gas hebben voor de energievoorziening in huis, hebben we het in Nederland voornamelijk over aardgas. Een nadeel aan aardgas is dat bij het gebruik hiervan het broeikasgas CO2 vrijkomt. Nu is wel het geval dat aardgas een veel schonere vorm van energie is in vergelijking met bijvoorbeeld steenkool en olie. Bij deze bronnen van energie wordt namelijk veel meer CO2 uitgestoten.

Het voornaamste probleem met aardgas is eigenlijk dat het een grondstof is die dreigt op te raken. Natuurlijk heeft ook de CO2 uitstoot door aardgas negatieve gevolgen voor het klimaat. Dit natuurlijk een belangrijke reden om het gebruik van aardgas terug te dringen. Maar wat ook een belangrijke reden is, is dat we wel naar een alternatief opzoek moeten. Als we op mondiaal niveau kijken is het namelijk zo dat de toegankelijke bronnen voor aardgas binnen zestig jaar uitgeput zullen raken. Vandaar ook dat veel nieuwe huizen zo worden gebouwd dat ze gasvrij zijn en dus duurzamer.

Elektriciteit zou een alternatief kunnen vormen voor gas. Ook wanneer je kookt op een gasfornuis, kun je overstappen op een elektrisch koken. De voornaamste vormen van elektrisch koken zijn koken met behulp van een gietijzeren elektrische kookplaat, koken op inductie of keramisch koken. Maar wat is nu precies het verschil tussen deze vormen van elektrisch koken?

Wat is een gietijzeren elektrische kookplaat?

Bij een elektrische kookplaat van gietijzer wordt de plat aan de onderkant verwarmd door middel van verwarmingsspiralen. De kookplaat heeft ook meer gedefinieerde pitten, zoals je gewend bent als je nu nog kookt op een gasfornuis.

Wat is inductie?

Kort samengevat werkt een inductie kookplaat met een elektromagnetisch veld. Deze wordt gecreëerd door de elektrische spoelen in de inductie plaat. Op deze manier wordt een wervelstroom door de pan gestuurd, wanneer deze op de plaat staat. De onderkant van de pan zet deze wervelstroom om in warmte. Het is dus zo dat, bij koken op een inductie kookplaat, niet de plaat zelf, maar de bodem van de pan verwarmd wordt.

Wat is keramisch koken?

In plaats van het elektromagnetische veld waar koken op inductie mee werkt, werkt een keramische kookplaat door middel van elektrische verwarmingselementen. Over de verwarmingselementen heen ligt een glasplaat. Als de verwarmingselementen op temperatuur zijn, kleuren ze rood. Vanaf dat moment verwarmen ze dus ook de glasplaat en de eventuele pannen die je erop zat.

Welke vorm van elektrisch koken is het beste voor het milieu?

Als je wilt overstap van koken op elektrisch koken, heb je dus eigenlijk drie keuzes; ga je voor een gietijzeren, keramische of inductie plaat? Wat belangrijk is om te weten is dat deze drie vormen sterk verschillen in hun uitstoot van CO2 per jaar. Laten we al deze vormen eens vergelijken met een gasfornuis. Gemiddeld stoot een gasfornuis zo’n 70 kilo aan CO2 uit per jaar.

Een inductiekookplaat doet daar niet voor onder. Want ook deze stoot gemiddeld 70 kilo aan Co2 per jaar uit. Dit is echter een heel ander verhaal wanneer je gaat kijken naar keramisch koken of koken of koken op een gietijzeren kookplaat. Bij het koken op een keramische kookplaat wordt er gemiddeld namelijk 90 kilo aan CO2 uitgestoten op jaarbasis. Bij het koken met behulp van een gietijzeren plaat is dit zelfs 110 kilo CO2 per jaar!

Het is dus een misconceptie om te denken dat alle vormen van elektrisch koken beter zijn voor het milieu. Immers is koken op een inductie kookplaat de enige vorm van elektrisch koken waarbij niet meer CO2 uitgestoten wordt dan bij het koken op gas.

Maar er is een manier waardoor je wel beter bezig kunt zijn voor het milieu wanneer je overstapt op elektrisch koken. Want wanneer je geen grijze stroom, maar groene stroom gebruikt, is de energie die gebruikt voor het grootste deel afkomstig van schone bronnen. Op deze manier stoot je dus wel minder CO2 uit met elektrisch koken dan wanneer je door zou gaan met koken op gas.

Toch de overstap maken op elektrisch koken? Welke kies je dan?

Als je dus wilt overstappen op elektrisch koken om een goede bijdrage te leveren voor het milieu, is het belangrijk dat je dit combineert met groene stroom. Mocht je al groene stroom hebben, dan sta je nu misschien voor de keuze of je gaat voor een gietijzeren kookplaat, een keramische kookplaat of een inductie plaat. De meeste mensen zijn wel bekend met een gietijzeren kookplaat. Daarom zullen we ons hier focussen op de verschillende voordelen en nadelen tussen keramische kookplaten en inductie kookplaten.

Verschil keramisch en inductie kookplaat

Verwarming hele plaat of pan

Zoals je hierboven hebt kunnen lezen, werken inductie kookplaten en keramische kookplaten net wat anders. Want terwijl bij keramisch koken de plaat wordt opgewarmd, wordt bij het koken door middel van inductie alleen de onderkant van de pan opgewarmd. Dit maakt een inductieplaat net wat veiliger, aangezien je je niet kunt branden aan de pan.

Snelheid van opwarmen

Een ander verschil tussen inductie of keramisch koken zit in de snelheid waarmee de pan of de kookplaat opgewarmd wordt. Een keramische kookplaat doet er relatief lang over om op te warmen en af te koelen. Dit zorgt ervoor dat er veel warmte verloren gaat. Bovendien maakt dit langzame opwarmen dat het moeilijker is om in het begin de warmte te controleren. Zo kan het vooral in het begin nog wel eens gebeuren dat er iets overkookt.

Een inductie kookplaat warmt veel sneller op. Dit heeft ermee te maken met het magnetisch veld welke een inductie kookplaat gebruikt om op te warmen. Ook is de temperatuur heel gemakkelijk te controleren en reageert de plaat vrij snel wanneer je de temperatuur wat hoger of wat lager instelt.

Nieuwe pannen

Tot nu toe lijken de meeste verschillen tussen inductie en keramisch in het voordeel van inductie te zijn. Toch heeft keramisch koken wel een groot voordeel in vergelijking met koken op een inductie plaat. Zo kun je ook een keramische plaat nog je oude en vertrouwde pannen gebruiken, terwijl je bij een inductie plaat speciale inductie pannen nodig zult hebben. Voor het koken op inductie heb je namelijk pannen nodig met een dikkere bodem, zodat de warmte beter verdeelt kan worden. Ben je dus gewend aan je oude pannen en wil je liever geen afstand van deze doen, dan is keramisch koken misschien een betere optie.

Nadelen elektrisch koken?

Zoals je hierboven hebt kunnen lezen, hebben elektrische kookplaten wel wat voordelen. Sommige zijn specifiek voor keramisch koken, andere weer specifiek voor inductie kookplaten. En dan hebben we de voordelen die deze vormen van elektrisch koken alle twee hebben, zoals minder CO2 uitstoot wanneer je ze combineert met groene stroom, of dat ze gemakkelijk schoon te maken zijn, nog niet eens benoemd! Kleven er dan helemaal geen nadelen aan deze vormen van elektrisch koken?

Helaas is er wel iets waar je rekening moet houden. Zo is het voor zowel koken op inductie als keramisch koken zo dat er een aparte stroomgroep in de meterkast geïnstalleerd moet worden. Dit zorgt voor extra kosten, waar je misschien geen rekening mee hebt gehouden. Dit probleem heb je dan weer niet wanneer je gebruik maakt van een gietijzeren kookplaat.

Manieren van duurzamer koken

Of je nu kiest voor inductie, keramisch of een gietijzeren plaat, het is eigenlijk belangrijker dat je kiest voor groene stroom. Pas dan hebben deze vormen van elektrisch koken echt een betere impact op het milieu in vergelijking tot koken op gas.

Hoeveel energie je verbruikt met koken kan ook sterk beïnvloed worden door de manier waarop je kookt. Benieuwd naar andere manieren om duurzaam te koken? Ook hier hebben we een interessant artikel over geschreven.