Heb je er wel eens bij stil gestaan hoeveel afval je produceert? Zero Waste is een beweging tegen deze gedachteloze afvalproductie. Waarschijnlijk heb je de term Zero Waste wel eens voorbij horen komen. Als je Zero Waste probeert te leven, probeer je afgedankte materialen zo veel mogelijk te hergebruiken en om zo min mogelijk te verspillen. Op de Zero Waste manier creëer je geen, of in ieder geval zo min mogelijk, afval.
Het uiteindelijke doel van Zero Waste is dat het produceren en consumeren van producten niet langer ten koste gaat van de gezondheid van de aarde. Maar hoe doe je dat dan? Volgens de Zero Waste principes leven? Dat is nog lang niet zo eenvoudig. Zero Waste is namelijk een echte levensstijlverandering. Om je op weg te helpen, leggen we je hier de vijf basisprincipes van Zero Waste uit. Ook geven we je enkele handige tips bij ieder basisprincipe. Op deze manier kun je vandaag nog met Zero Waste beginnen en je afvalproductie terugdringen.
Vijf basisprincipes van Zero Waste
In vele verschillende scenario’s kan je voornemen om Zero Waste te gaan, op de proef worden gesteld. Ongeacht de situatie kun je je laten leiden door de vijf basisprincipes van Zero Waste: refuse, reduce, re-use, recycle en rot. Je begint de Zero Waste methode namelijk met het weigeren (refuse) van bepaalde spullen of dingen. Vervolgens is het de bedoeling dat je minder consumeert (reduce). Ook het hergebruiken of repareren van dingen die je al hebt (re-use) is belangrijk om in gedachte te houden. Als alle bovengenoemde drie opties niet lukken, is het tijd voor recyclen. Als laatste kom je bij rot, oftewel composteren.
1) refuse
Refuse kun je letterlijk vertalen met “weigeren”. Als je je aan dit Zero Waste principe houdt, weiger je zo veel mogelijk de wegwerpproducten die je dagelijks aangeboden worden. Denk hierbij aan de plastic tasjes in de supermarkt, of je rietje in je drankje. Zeker plastic afval vormt namelijk een groot probleem. Veel plastic komt namelijk in de zeeën en oceanen terecht, waar het een plastic soep vormt. Deze plastic soep kan ernstige gevolgen hebben voor de natuur, de dieren die leven van of in de zee en de mens. Door het weigeren van plastic en andere wegwerpproducten draag je dus niet langer bij aan dit probleem.
2) reduce
Vaak kopen we veel meer dan we eigenlijk echt nodig hebben. We worden verleid door voordelige aanbiedingen in de supermarkt of de jaarlijkse uitverkoop. Maar als we heel eerlijk zijn, hebben we het merendeel van de producten die we kopen niet echt nodig. Wanneer je deze overbodige producten niet koopt, produceer je er ook geen afval meer.
3) re-use
Heb je toch echt iets nodig? Kijk dan of je het van iemand kan hergebruiken. Denk bijvoorbeeld aan een vriend of buurman van wie je een bepaald product kunt lenen. Mocht niemand het in huis hebben, dan is het vaak het beste om te kijken op marktplaats of een tweedehands winkel te bezoeken. Op deze manier krijgen spullen een tweede leven, waardoor ze dus minder snel bij het afval belanden.
4) recycle
Heb je een echt niks meer aan een bepaald product en zul je het weg moeten gooien? Zorg en dan voor dat je het product kan recyclen. Dit doe je door je afval goed te scheiden. Alleen wanneer het afval op de juiste manier wordt aangeboden, kunnen de grondstoffen ook echt recyclet worden.
5) rot
Rot staat dus voor composteren. Groente en fruit is hier perfect voor, mits het niet vervuild is met ander afval. In plaats van je gft-afval dus in de daarvoor bestemde bak te gooien, kun je er ook voor kiezen om een composthoop aanleggen.
11 tips voor een Zero Waste leven
Tip 1: Eigen tasje
Het is een stuk makkelijker om de plastic tasjes in de supermarkt af te slaan wanneer je je eigen tasje standaard bij je hebt. Op deze manier neem je toch je boodschappen eenvoudig met je mee, zonder dat je daar onnodig afval bij creëert.
Tip 2: Eigen to-go mok en bestek
Weet je dat je onderweg iets te eten wilt kopen? Zorg dan dat je je eigen besteksetje bij je hebt. Dat scheelt je weer een heel gedoe met allerlei wegwerp bestek. Ook de plastic koffiebeker kun je gemakkelijk afslaan wanneer je je eigen mok bij je hebt. Let wel op, want door de coronacrisis is dit bij vele koffieketens niet langer mogelijk.
Tip 3: Vermijd plastic verpakkingen
Het is erg lastig om producten te kopen zonder plastic verpakkingen. Toch is er vaak nog wel ergens een mogelijkheid. Zo zijn op de markt de meeste groenten en fruit te koop zonder een laagje plastic eromheen. Ook zijn er steeds meer duurzame badkamer producten met een plasticvrije verpakking.
Tip 4: Consuminderen
Wanneer je consuminderen beoefent, streef je ernaar om zo min mogelijk te kopen. Je staat even stil bij iedere aankoop die je maakt. Hierdoor is het een stuk gemakkelijker om impuls aankopen af te slaan. Dat dringt niet alleen je afvalproductie terug, maar zorgt er ook voor dat je een hoop geld kunt besparen.
Tip 5: Boodschappenlijstje
Door een boodschappenlijstje te maken, weet je precies welke dingen je nodig hebt. Op deze manier hoef je niet langs de schappen waar je toch niks van hoeft te hebben. Dit maakt het gemakkelijker om niet in de verleiding te komen om toch wat extra’s te kopen. Bovendien heb je natuurlijk, tijdens het opstellen van je boodschappenlijstje, goed geïnventariseerd wat je al in huis hebt. Zo voorkom je dubbele aankopen.
Tip 6: Kringloopwinkel
Door de dingen die je echt nodig hebt bij de kringloopwinkel te kopen, geef je spullen een tweede leven. Bovendien zorg je ervoor dat er niets nieuws geproduceerd hoeft te worden, waardoor er ook geen afval is geproduceerd. Daar komt nog eens bij dat een tweedehands product vaak veel goedkoper en unieker is dan een nieuw product.
Tip 7: Refurbished
Refurbished apparatuur is al eens door iemand anders gebruikt. Het verschil met tweedehands is echter dat het product uitgebreid nagelopen en gecontroleerd is, voordat het weer te koop is aangeboden. Waar nodig zijn kapotte onderdelen vervangen. Op deze manier ben je er zeker van dat je refurbished iPhone of refurbished tablet ook echt werkt. En ook hierbij geef je het product een tweede leven.
Tip 8: Repareer kapotte spullen
Soms degraderen we onze spullen sneller tot afval dan daadwerkelijk nodig is. Vaak zijn vele kapotte spullen nog gemakkelijk te repareren. Maak er een leuk project van voor jezelf. Je zult zien dat je veel voldoening kunt halen uit het repareren van je kapotte spullen. Heb je zelf écht twee linker handen, kijk dan eens in je vriendenkring of er iemand handig genoeg is om je product te maken. Ook zijn er steeds meer repair-cafés, waar ze voor je kunnen nagaan of je product nog te repareren valt. Dat bespaart toch weer wat afval en een nieuwe aankoop.
Tip 9: Voorkom voedselverspilling
In Nederland wordt veel te veel eten weggegooid, terwijl dat eigenlijk niet hoeft. Zo hoeft een verlopen houdbaarheidsdatum niet altijd te betekenen dat het voedsel niet langer te consumeren is. Ook kun je het bederven van voedsel tegengaan door het slim op te bergen.
Tip 10: Afval scheiden
Door het op de juiste manier aanleveren van afval, zorg je ervoor dat bepaalde grondstoffen hergebruikt kunnen worden. Bijna ieder soort afval kun je apart recyclen. Twijfel je over waar je een bepaald product dient weg te gooien? Raadpleeg dan online een van de vele afvalscheidingswijzers.
Tip 11: Composthoop
Wanneer je een tuin hebt, kan het erg handig zijn om een composthoop aan te leggen. De compost kun je namelijk mooi over je tuin verspreiden. Hierdoor kunnen planten vaak beter groeien. Bijna al het afval welke je normaliter in de gft zou gooien, kun je gebruiken voor je composthoop. Let op, er zijn enkele uitzonderingen.
Zero waste doe je niet zomaar
Zoals je ziet zijn er vele verschillende manieren waarop je zero waste kunt beoefenen. Aan de ene kant is het dus gemakkelijk om op op zijn minst één gebied een keuze te maken die voldoet aan de zero waste principes. Maar aan de andere kant is het dus extreem lastig om totaal geen afval te produceren. Wees gerust, want zelfs de grote zero waste experts produceren nog steeds wel wat afval.
Het gaat er meer om dat je zo veel mogelijk probeert, om zo min mogelijk afval te produceren. Geef jezelf de tijd om aan dit Zero Waste proces te wennen en wordt niet boos als je nog steeds elke week met een uitpuilende afvalbak zit. Het belangrijkste van Zero Waste is dat je volhoudt, ook al ga je af en toe de mist in. Want iedere vermindering in afval is al iets waar je heel trots op mag zijn.